Są to pieniądze w budżecie gminy zagwarantowane dla sołectwa na wykonanie przedsięwzięć służących poprawie warunków życia mieszkańców. Fundusz Sołecki powołany został do życia Ustawą o Funduszu Sołeckim, która weszła w życie w 2009 r.
Jak wylicza się wysokość funduszu sołeckiego?
W ustawie o funduszu sołeckim zawarto wzór, za pomocą którego oblicza się wysokość środków przypadających na dane sołectwo. Jeżeli rada gminy uzna, że może przeznaczyć dla danego sołectwa więcej pieniędzy, może to zrobić. Wójt corocznie do 31 lipca ma obowiązek sołtysów o wysokości środków, które będą do wykorzystania przez dane sołectwo w następnym roku.
Kto decyduje o wyodrębnieniu w budżecie gminy środków stanowiących fundusz sołecki?
O tym, czy w budżecie gminnym wyodrębniony zostanie Fundusz Sołecki decyduje Rada Gminy. Uchwała podejmowana jest corocznie w formie uchwały. Do dnia 31 marca Rada. wyraża albo nie wyraża zgody na wyodrębnienie funduszu sołeckiego w następnym roku.
Co ma zrobić sołectwo, aby otrzymać środki z funduszu sołeckiego?
Musi zostać zwołane zebranie wiejskie na którym zostanie uchwalony wniosek o przyznanie środków z funduszu sołeckiego. We wniosku należy wskazać co mieszkańcy chcą zrobić (wraz z uzasadnieniem słuszności podjętych działań) oraz podać przewidywany koszt tych prac. Należy pamiętać, aby wysokość kosztów wskazanych we wniosku nie była wyższa niż ta, która została określona dla danego sołectwa. Informacja o wysokości przysługujących na sołectwo wniosków będzie przekazana przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) sołtysom w terminie do 31 lipca każdego roku. Uchwalony wniosek sołtys przekazuje wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok w którym chcemy otrzymać pieniądze.
Na co można przeznaczyć środki z funduszu sołeckiego?
Pieniądze z funduszu sołeckiego można przeznaczyć na realizację tych zadań gminy, które będą służyły
poprawie życia mieszkańców danego sołectwa, a także usuwania skutków klęsk żywiołowych np..:
- zbudować lub wyremontować plac zabaw dla dzieci,
- naprawić chodniki,
- zadbać o porządek we wsi (np. postawić kosze na śmieci),
- posadzić drzewa, krzewy,
- wyremontować wiatę przystankową
Co dzieje się z wnioskiem o przyznanie środków z funduszu sołeckiego, który został przekazany wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) przez sołtysa?
Jeżeli wójt (burmistrz, prezydenta miasta) oceni, że wniosek jest prawidłowo sporządzony to przekazuje go radzie gminy. Wójt nie może oceniać, czy mieszkańcy sołectwa wybrali słuszne lub popierane przez niego zadania. O tych sprawach decyduje zebranie wiejskie, a wójt może sprawdzić, czy sołectwo prawidłowo uchwaliło i sporządziło wniosek.
Jeżeli natomiast wniosek nie jest prawidłowy to wójt (burmistrz, prezydent miasta):
- w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku informuje o tym sołtysa,
- sołtys może zgodzić się z oceną wójta (i nic dalej nie robić, wtedy sołectwo nie otrzyma pieniędzy),lub
- w terminie 7 dni od otrzymania tej informacji – przekazać ponownie wniosek (który można poprawić,uzupełnić) do rady gminy za pośrednictwem wójta,
- w przypadku złożenia ponownie wniosku przez sołtysa, rada gminy rozpatruje ten wniosek w terminie 30 dni od jego otrzymania. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) musi uwzględnić rozstrzygnięcie rady gminy w tym zakresie – dlatego jest obowiązany wpisać środki finansowe na realizację zadań
wskazanych we wniosku – w odpowiednich pozycjach projektu budżetu gminy.
Kiedy wójt może odrzucić wniosek (stwierdzić, że jest nieprawidłowy)?
Wójt może odrzucić wniosek wtedy, gdy nie spełnia on określonych warunków (zawiera błędy) o których jest mowa w ustawie o funduszu sołeckim. Te błędy to np.:
- wniosek nie jest uchwalony przez zebranie wiejskie,
- we wniosku nie wskazano na co mają zostać przeznaczone pieniądze,
- wniosek nie zawiera uzasadnienia,
- nie podano przewidywanych kosztów lub koszty przewyższają te, które zostały określone dla danego sołectwa,
- wniosek został przekazany do wójta po dniu 30 września roku poprzedzającego rok w którym chcemy
Czy rada gminy musi uwzględnić wniosek sołectwa?
Rada gminy nie musi przyjąć wszystkich wniosków sołectw. Rada uchwalając budżet gminy może odrzucić wniosek sołectwa, w przypadku gdy uzna, że zadania które sołectwo chce realizować nie spełniają warunków, które zostały określone w ustawie o funduszu sołeckim (np. wniosek dotyczy remontu prywatnego ogrodzenia działki sołtysa czy też wymiany okien w jego budynku). Pieniądze z funduszu sołeckiego mają służyć realizacji zdań gminy, które będą służyły poprawie życia mieszkańców. Przeznaczenie funduszu na inny cel spowoduje odrzucenie wniosku przez urząd.
Kto dysponuje środkami funduszu sołeckiego?
Fundusz sołecki jest częścią budżetu gminy, dlatego to wójt dysponuje pieniędzmi funduszu sołeckiego, jednak także od aktywności mieszkańców, sołtysa i radnych zależy, kiedy (w którym miesiącu danego roku) urząd gminy uruchomi pieniądze i zakupi towary lub usługi ujęte we wniosku.
W jakim czasie sołectwo musi wydać otrzymane pieniądze?
W ciągu danego roku. Pieniądze przyznawane są na dany rok i wtedy należy je wydać. Pieniędzy tych nie można wydać w następnym roku. Sołtys sam nie będzie wydawał pieniędzy – tą sprawą będzie musiał zająć się urząd gminy.
Źródło: Piękniejsza Wieś! Fundusz Sołecki – poradnik MSWiA